Spoorwegstaking
Succes
De Nederlandse regering in Londen roept in september 1944 op tot een spoorwegstaking. Het Duitse troepentransport moet worden lamgelegd vanwege operatie Market Garden en de geallieerde luchtlandingen bij Arnhem. De verwachting is dat na een paar weken de bevrijding zal volgen.
De Spoorwegstaking is een succes: 30.000 man spoorwegpersoneel duikt onder, met financiële steun vanuit Londen. Toch valt het resultaat van de staking tegen. De Duitsers gebruiken eigen treinen voor hun troepenvervoer. En operatie Market garden loopt uit op een mislukkig voor de geallieerden.
Lees meer over de Spoorwegstaking en Market Garden.
Joop Nekkers
'Op Tweede Pinksterdag 1944 zat ik op de locomotief en ik zag die vliegtuigen duiken. Ik ben in de greppel gaan liggen - de kogels vlogen om me heen. Treinen werden toen steeds vaker beschoten, het was echt onveilig op het laatst. Daarom waren we opgelucht toen de staking begon. En we dachten dat de oorlog nu wel snel voorbij zou zijn, maar dat duurde nog een hele winter. Ik ben ondergedoken in Hakvoort. Ik sliep op een brits met wat stro en ik had een klein kacheltje om te stoken.'
Joop Nekkers, leerling-machinist, Zutphen
Propaganda
In de Duitse propaganda wordt er op gehamerd dat de staking alleen negatieve gevolgen heeft voor de voedselvoorziening van de Nederlandse burgers. Voortzetting van de Spoorwegstaking wordt voor het verzet een prestigekwestie. De staking duurt voort tot de bevrijding.
'Natuurlijk stonden we achter de Spoorwegstaking, maar we vonden wel dat ze te laat staakten. Op 4 en 5 september hebben de Duitsers alle gevangenen uit kamp Vught nog met de trein afgevoerd. Wij dachten: "Verdorie, waarom hebben ze toen niet gestaakt". Voor het verzet was de staking lastig. We hadden vergaderingen met alle provinciaal leiders in Amsterdam, maar na de Spoorwegstaking konden het noorden en het oosten van het land die niet meer bijwonen. Ik zat in Utrecht en kon wel op de fiets.'
Henk Das, provinciaal leider Landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers
