Ernst Sillem
Geboren: Baarn, 14 juli 1923
Ernst had als scholier munitie uit een Duitse opslag gestolen en anti-Duitse leuzen op de muren van zijn school gekalkt. Hij was student aan de Koloniale Landbouwschool in Deventer toen hij een poging deed om met zijn vriend Jaap van Mesdag per kano naar Engeland te varen om zich daar aan te sluiten bij de Nederlandse strijdkrachten. Hij werd op zee opgepakt op 31 augustus 1942.
Gevangenissen en kampen
- Hoofdkwartier Sicherheitsdienst Rotterdam (31 augustus 1942),
- Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort (september 1942),
- Concentratiekamp Vught (17 januari 1943),
- Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort (26 juni 1943),
- Concentratiekamp Natzweiler-Struthof (11 juli 1943),
- Concentratiekamp Dachau (6 september 1944),
- Allach, buitenkamp van Dachau (8 september 1944),
- Concentratiekamp Dachau (22 januari 1945).
- In Dachau bevrijd.
Dachau-nummer: 100911
Met een strop om zijn nek
In kamp Natzweiler moesten gevangenen regelmatig toekijken hoe medegevangenen werden geëxecuteerd. Ernst zag hoe kampcommandant Josef Kramer de stoel wegtrapte waarop een jongeman stond met een strop om zijn nek. Toen de jongen niet meer bewoog schreeuwde Kramer in het Duits: ‘Nu zien jullie wat er gebeurt als je probeert te vluchten. En wanneer jullie alle tweeduizend proberen te vluchten, hang ik jullie alle tweeduizend op. Het zal me worst wezen!’
Hoop
Ernst probeerde zich af te sluiten. Het lukte hem ondanks alles hoop te houden. Die hoop werd onder andere gevoed door geruchten over de Duitse nederlaag bij Stalingrad in februari 1943. De oorlog zou vast snel afgelopen zijn!
Briefjes
Contact onderhouden met familie of vrienden was vanuit concentratiekampen vaak erg moeilijk. Op weg naar Kamp Vught liet Ernst op station ’s-Hertogenbosch een berichtje op boterhammenpapier naast het perron vallen. Een vrouw die het zag stuurde het naar zijn ouders. Op weg naar Kamp Natzweiler liet Ernst op station Utrecht weer een briefje vallen. Een spoorwegmedewerker bracht het naar de familie van Ernst.
Transcriptie van het briefje
Vinder!! Wil zo goed zijn deze brief te zenden naar Bussum Koninginneweg 2.
10-7-43
Lieve Vader
Zit in trein in Utrecht, zojuist van Amersfoort gekomen
Vermoedelijk gaan we naar Natzweiler in de Elzas
J. [Jaap van Mesdag] is gisteren uit A’foort vertrokken, waarheen weet ik niet
Zullen code toepassen. Veel liefs aan allen, houdt goeden moed
Stevige hand van E.
Dagboek van zijn zusje
Op 11 juli 1943 bezorgde een spoorwegmedewerker het briefje dat Ernst op station Utrecht uit de trein had laten vallen bij de familie van Ernst. Agnes, de zus van Ernst, schreef erover in haar dagboek: ‘O, wat ellendig! Ernst is in Duitsland! En… zonder Jaap [van Mesdag], nog wel.’
