Diele Jacobus Weidgraaf

Blijkens het Diensttagebuch van het PDA is op 26 maart 1942 een groep van 90 gevangenen naar Duitsland getransporteerd. Op 28 maart ingeschreven in Buchenwald. Ook Hendrik Jan Aldenkamp ( II A. Nr. 90 ) en Eras waren erbij , net als Diele Weidgraaf. Mei groetnis Godfried van Agthoven ( vrijwilliger De Tiid Bolsward).

Kampkaart via Arolsen Archives en Every Name Counts (Zooniverse.org)

Hij komt op de ziekenzaal in Barak 7 terecht, waar naar later blijkt ook op dat moment pater Titus Brandsma lag." Diele komt pas op 17 juli 1942 in de Häftlingskrankenbau terecht. Titus Brandsma op 18 juli 1942. Beiden in barak 7 op zaal 1. Ze overlijden op dezelfde dag 26 juli 1942. Waarschijnlijk in dezelfde verdachte omstandigheden : medische experimenten en "genadespuitje" ? Godfried van Agthoven medewerker Titus Brandsma Museum Bolsward

Diele Jacobus Weidgraaf woonde op het adres Dahliastraat 23 te Assen met zijn vrouw Jantje Popken. Samen hadden ze 12 kinderen, 8 zonen en 4 dochters. Tijdens de oorlog en op het moment waarop Diele van huis werd gehaald waren er nog 9 kinderen thuis woonachtig. Diele Jacobus was niet alleen een zorgzame man en vader, maar hij was ook een sociale man, hij trok zich het lot van de zwakkeren in de samenleving erg aan, en wilde iets voor hen betekenen. Hij had een groot rechtvaardigheidsgevoel. Vanuit die betrokkenheid was hij lid geworden van de SDAP en later van de CPH (communistische partij Holland). Zo was hij mede oprichter van de nu nog bestaande begrafenisvereniging “De Laatse Eer” in Assen. Hij en de medeoprichters waren de mening toegedaan dat ook de arbeidersklasse recht had op een billijke en waardige wijze van begraven. Diele Jacobus was secretaris van de vereniging. Ook op cultureel gebied was hij actief. Zo was hij o.a. betrokken bij activiteiten van Opbouw Drenthe en hield hij voordrachten. Daarnaast was hij voorzitter van de speeltuinvereniging E.A.S. (Eerste Asser Speeltuin) Diele Jacobus was bovenal een natuurmens. Hij was vaak in het veld te vinden. Vooral in de omgeving van Loon, waar zijn ouders woonden. Zijn 2e zoon Albert heeft nog een mooi gedicht over hem geschreven, met de titel “De Olde Streuper”. Van beroep was Diele Jacobus grondwerker. Als zelfstandige verrichtte hij veel werk voor o.a. de Heidemij en het Staatsbosbeheer. Op 16 april 1941 werd hij onder valse voorwendselen door twee Asser politieagenten gevraagd om mee te komen naar het politiebureau. Hij kwam niet meer thuis. Hij werd overgebracht naar het Huis van Bewaring aan de Brink in Assen, waar hij tot 24 oktober 1941 verbleef. Zijn zoon Boele heeft hem daar nog enkele keren mogen bezoeken. Jantje zijn vrouw heeft, op de verjaardag van hun jongste kind Hennie, de jongste kinderen nog laten spelen op het terrein voor het Huis van Bewaring. Dit met het doel en de hoop dat haar man ze zou horen. Op 24 oktober 1941 werd hij op transport gesteld naar Amersfoort (via Scheveningen). Jantje die op de hoogte was gebracht van dit transport heeft nog een foto laten maken van de nog in huis wonende kinderen. Deze foto heeft hij nog ontvangen en kunnen meenemen. Op het station van Assen was Jantje aanwezig met haar kinderen, daar heeft ze nog flink geageerd tegen de op-transportstelling van haar man. Dit met het gevolg dat een Duitse soldaat haar dreigde mee te nemen. Op 28 maart 1942 werd Diele Jacobus met 90 politieke gevangenen van Amersfoort naar het concentratiekamp Buchenwald gebracht. In het kampjournaal stond vermeld dat er 90 Schützhäftlinge waren eingeliefert. Diele Jacobus werd zoals de Duitsers het noemden “Verdacht van illegaler kommunistischer Tätigkeit”. Hij deed illegaal werk voor de partij en hij verspreidde de illegale bladen Het Noorderlicht en De Waarheid. In kamp Buchenwald werd zijn gezondheid er niet beter op. Ondanks dat hij grondwerker was, zullen de onmenselijke omstandigheden hem te zwaar zijn gevallen. Op 6 juli 1942 wordt hij met 300 zieke gevangenen van Buchenwald naar Dachau getransporteerd. Hij komt op de ziekenzaal in Barak 7 terecht, waar naar later blijkt ook op dat moment pater Titus Brandsma (in 1985 zalig verklaard door de Paus) lag. Als gevolg van ernstige verzwakking gepaard gaande met medische experimenten overlijdt Diele in de vroege ochtend van 26 juli 1942, om 3.00 uur. Op dezelfde dag overlijdt ook Titus Brandsma. Op 3 augustus 1942 werd Jantje in kennis gesteld van het overlijden van haar man. Haar werd medegedeeld dat ze tegen betaling van 85 pfenning of 75 cent de overlijdensacte kon opvragen bij het kamp Dachau. “Hoe Gründlich kan het zijn”. Op 28 augustus 1942 werd aan Jantje medegedeeld dat zij zich de eerstvolgende maandag om 9.00 uur moest melden in het Scholtenshuis in Groningen waar ze de kleren van haar man in ontvangst kon nemen. Zij diende daarvoor een koffer mee te nemen. Zijn zwarte duffelse jas is later nog vermaakt door zijn zoon Harm, die kleermaker was. De jas is nog verscheidene jaren gedragen door de zonen van Diele. Diele Jacobus Weidgraaf, een uniek mens, werd 55 jaar oud. We zullen hem altijd blijven herinneren. Nooit vergeten, zoals zijn zoon Albert zegt in het laatste couplet in het gedicht “De olde Streuper”. “Veul jaoren bint nou al veurbij gaon. Je bent er al lange niet meer …… Maor as ik deur t’veld nog ies kuier, Dan zie’k in gedachten jou weer. Zo aj daor dan leup’n op de heide, Al was ’t soms ok gloepend kold, Vergeet ik joe nooit van mien leven, Al wor ik ok hondert jaor old.” Assen, 4 mei 2015